De inschrijving voor 1 of meer acties van Grutsk op ús Greidefûgels 2022 is met ingang van maandag 8 augustus gesloten.
Ook in 2022 waren de acties van ‘Grutsk op ús Greidefûgels’ weer bijzonder succesvol. Vele melkveehouders, akkerbouwers, loonwerkers en vogelwachters schreven zich in voor 1 of meer acties. Sinds de start van dit project in 2018 doen meer dan 750 melkveehouders, 2 akkerbouwers, bijna 100 vogelwachten en 11 loonwerkbedrijven mee aan 1 of meer acties van Grutsk.
De oudste Grutsk actie (sinds 2018) betreft de inzet van zogenaamde nestpannen. Steeds meer boeren en loonwerkers gebruiken deze nestpannen bij het bemesten (sleepslangen) en het maaien. Meestal wordt er dan nauw samengewerkt met vrijwillige vogelwachters (nazorgers). In totaal worden er in Fryslân 2.820 nestpannen door boeren en loonwerkers gebruikt.
Vanaf 2019 worden er jaarlijks een aantal pakketten met een kruidenrijk mengsel aan melkveehouders en akkerbouwers kosteloos ter beschikking gesteld. Het is bedoeld om boeren te stimuleren actief aan de slag te gaan met biodiversiteit op een deel van hun land. Het wordt steeds duidelijker dat het (gedeeltelijke) gebruik van kruidenrijke mengsels niet ten koste gaat van de opbrengst voor de boer. Door deze Grutsk actie is er sinds 2019 meer dan 1.000 hectares kruidenrijk grasland in Fryslân bijgekomen.
Het is sinds lange tijd bekend dat weidevogels van nattigheid houden. Sinds 2020 kunnen melkveehouders en akkerbouwers kosteloos en vrijblijvend advies aanvragen van een vernattingsdeskundige van Grutsk op ús Greidefûgels. Deze vrijwillige expert geeft bruikbare tips aan de boer hoe hij met eenvoudige maatregelen een deel van zijn land kan vernatten. Meer dan 44 boeren in Fryslân kregen inmiddels zo’n vernattingsadvies. Ook zijn er via vogelwachten rondom in Fryslân greppelpompen op zonne-energie uitgezet. Hiervan zijn er inmiddels meer 150 systemen in gebruik.
In 2021 en 2022 kregen boeren de oproep stroken van hun land ‘met rust te laten’. In deze stroken zal andere vegetatie gaan groeien. Zeker als er op deze stroken geen kunstmest en weinig of geen drijfmest wordt gebruikt. En laat of niet maaien is hierbij cruciaal. Als waardering ontvingen boeren een bordje met de tekst ‘Gewurde litte’. Her en daar staan er inmiddels bijna 200 bordjes in het Fryske landschap.
Het gebruik van ruige mest is ook een beproefd middel om weidevogels te plezieren. In 2022 heeft Grutsk een oproep aan melkveehouders en akkerbouwers gedaan om ruige mest te gaan gebruiken. In de praktijk zullen boeren hiermee op een deel van hun grond aan de slag gaan. Ruige mest stimuleert het bodemleven en de biodiversiteit. Het zorgt voor meer insecten en een beter doordringbare bodem. Ook nu kregen boeren een grondbordje als waardering. Nu met de tekst ‘ik dongje rûch’. In 1 seizoen werden maar liefst 125 van deze bordjes aangevraagd.
