Wordt u ook rûge donger?


Bent u ook 1 van die bijna 850 melkveehouders die meedoet aan 1 of meer van de acties van Grutsk op ús Greidefugels? Gebruikt u de nestpannen van Grutsk op ús Greidefûgels bij het bemesten? Of heeft u een strook ingezaaid met het Grutsk op ús Greidefûgels kruidemengsel? Of vernat u een deel van uw land voor de weidevogels? Of heeft u vorig jaar een strook van uw land met rust gelaten/‘gewurde litten’?

Dit jaar volgt een nieuwe uitdaging: wordt u ook een rûge donger? Dat betekent dat u op een strook van uw land of op een perceel  rûge dong (ruige mest of stromest) opbrengt. Net als nattigheid en een kruidenrijke vegetatie helpt ruige mest de weidevogels. Het zorgt voor meer en ander bodemleven. Dus doe ook mee en wordt rûge donger! En help daarmee de weidevogels. Als waardering ontvangt u een grondbord met de tekst ‘ik dongje rûch’ . En laat daarmee Fryslân weten dat u ook ‘Grutsk op ús Greidefûgels’ (trots op onze weidevogels) bent.


dongje

Hoe beïnvloedt bemesting het weidevogelbeheer?

Een drietal aspecten zijn van belang voor weidevogels:

  1. Het bemestingsniveau bepaalt de kruidenrijkdom van het perceel. Bij een hoog bemestingsniveau concurreert (raai)gras de meeste kruiden weg. Bij  een  laag  bemestingsniveau krijgen kruiden en andere grassoorten meer kans. Dit zorgt voor een structuurrijke vegetatie en een hoger voedselaanbod voor de kuikens.
  2. Het bemestingsmoment en de bemestingshoeveelheid (naast type mest) beïnvloedt de lengte van het gras in de kuikenperiode. Hoe eerder en hoe groter de mestgift, hoe langer het gras in de kuikenperiode. Lang gras is slecht doorloopbaar voor kuikens, waardoor ze veel energie verspelen. Dit belemmert de groei en verlaagt de overleving.
  3. Het type mest (drijfmest, kunstmest of vaste mest) is van invloed op de beschikbaarheid van voedsel en nestmateriaal. Het gebruik van alleen strorijke vaste mest heeft in het weidevogelbeheer de voorkeur, omdat nutriënten in het voorjaar langzaam vrijkomen en daarmee de grasgroei trager op gang komt. Rûge dong heeft een positieve invloed op ‘rode regenwormen’, dit is een belangrijke voedselbron voor weidevogels zoals de kievit. De zuurgraad heeft een sterke invloed op het aantal regenwormen.
bemesten met de sleepslang

Helpt rûge dong de weidevogel vooruit?

Een goede bodemkwaliteit zorgt voor veel voedsel in de grond waar de weidevogels van profiteren: voor adulte weidevogels zijn dit vooral regenwormen en emelten, voor hun kuikens (insecten)larven.

etende grutto

kievit eten

Wanneer bemesten met rûge dong?


Het bemestingsmoment bepaalt voor een belangrijk deel de stikstofbeschikbaarheid voor het gewas gedurende het vroege groeiseizoen. Een vroege bemesting met snel beschikbare stikstof brengt de grasgroei al snel op gang. Dit vergroot de kans dat het gras in juni te lang is om als geschikt kuikenland te dienen. Daarnaast geeft het uitrijden van mest gedurende het broedseizoen het risico op het vernietigen van nesten, eieren en kuikens.

  • Voorjaarsbemesting van graslanden voor weidevogels (kuikenland) is  niet  per se  De mest kan ook na het broedseizoen van de weidevogels worden opgebracht. In zeer vochtige polders met ‘vette’ klei is het opbrengen van strooisel aan te bevelen, niet voor de grasgroei, maar als nestbekleding.
  • Gebruik snelle meststoffen zoals drijfmest en kunstmest pas na afloop van de kuikenperiode: juni/juli.
  • Gebruik langzame meststoffen zoals ruige mest kort voor het broedseizoen: februari/ half maart, of na afloop van de kuikenperiode: juni/juli.

Aanmelden voor deze of andere acties van Grutsk kan hier >>>
Image

Hoe kom ik aan rûge dong?


In de bedrijfsvoering van de moderne Fryske melkveehouder is het vaak niet meer vanzelfsprekend dat er rûge dong voorhanden is. Hoe kom je dan toch aan rûge dong voor de Grutsk op ús Greidefûgels actie ‘ik bin rûge donger’? Hieronder een aantal tips:

  1. Verzamel het materiaal uit de hokken voor kalveren en jongvee. En bewaar het op een plek met een vaste ondergrond (beton) zodat het nog enigszins kan fermenteren.
  2. Als dit te weinig is, kun ook schoon hekkelmateriaal verzamelen en bewaren voor het vroege voorjaar. Daarmee stimuleer je ook het bodemleven en daarmee natuurlijke grasgroei voor bijvoorbeeld in de randen.
  3. Soms is het ook mogelijk om rûge dong bij een manege in de buurt te bemachtigen. Hier wordt veel rûge dong gemaakt en bewaard.
  4. Soms overweegt een melkveehouder te investeren in een nieuw stalsysteem. Er zijn mogelijkheden om bij deze keuze de productiemogelijkheden van ruige mest mee te wegen.

ruige mest

Aanmelden voor deze of andere acties van Grutsk kan hier >>>

Wat kunt u nog meer doen voor de greidefûgels?

U kunt ook op andere manieren iets doen voor de weidevogel. Bijvoorbeeld door nestpannen te gebruiken tijdens het bemesten of het maaien. Of door ergens op uw land een stukje grond te vernatten. Vernatten voor onze weidevogels - ús greidefûgels. Zij hebben in het broedseizoen voordeel bij nattigheid. Nattigheid in de weide zorgt bijvoorbeeld voor meer voedsel voor weidevogels.

Heeft u nog vragen? Meer informatie?

Voor vragen over de campagne ‘Grutsk op ús Greidefûgels’ of het bestellen van extra nestpannen, kunt u contact opnemen met Henk de Jong: h.dejong@bfvw.nl / 058 - 250 43 88.